طرفین مختلف مذاکرات هستهای از احتمال نزدیک بودن توافق بین ایران، گروه «چهار به اضافه یک»، و آمریکا سخن میگویند، در حالی که به نظر میرسد هنوز مسایل مهمی باقی ماندهاند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، آن گونه که ایرنا گزارش داده در گفتوگویی تلفنی گفته است: «به نقطه توافق نزدیک شدیم اما موضوعاتی اندک و مهم باقی ماندهاند. توافق فراتر از برجام نخواهد بود. در حوزه لغو تحریمها توانستیم پیشرفتهای بزرگی را داشته باشیم.»
مهمتر اما آن که به نظر میرسد مقامات جمهوری اسلامی ایران در مورد یکی از خواستهای کلیدی خود کوتاه آمدهاند.
یکی از مهمترین مسایل باقیمانده، خواست ایران برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» وزارت خارجه آمریکا است. با این که از این موضوع معمولا به عنوان یکی از «خطوط قرمز» ایران نام برده میشد، در سخنان امیرعبداللهیان نشانهای از این احتمال هست که ایران این خواست را کنار بگذارد.
وزیر خارجه ایران در اظهارات تلویزیونی خود گفت: «جایگاه و نقش سپاه [باید] به عنوان نقش امنیتی و دفاعی ما مورد توجه قرار بگیرد»، اما افزود: «مقامات ارشد سپاه همواره به ما یادآوری میکنند در راستای منافع ملی کشور هرچه لازم است انجام بدهید و موضوع سپاه پاسداران را در اولویت خود قرار ندهید و این ازخودگذشتگی سپاه پاسداران است… علیرغم اجازه مقامات سپاه، اما این موضوع از موضوعات اصلی ما است.»
آقای امیر عبداللهیان روز جمعه طی سفر خود به بیروت نیز سخنان خوشبینانهای بیان کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در روزهای اخیر شاهد بودیم که روسیه خواستهایی جدید در مذاکرات مطرح کرد که مربوط به تحریمها علیه این کشور به دلیل معضل اوکراین میشد. وزیر خارجه ایران این قضیه را مربوط به «افکار عمومی» و «فضای مجازی» و «رسانههای متمایل به غرب» دانست و گفت، برای حل این موضوع به سرعت با همتای روس خود، سرگئی لاوروف، تماس گرفته و به مسکو سفر کرده است. روزنامه «دیلی تلگراف» لندن اخیرا مدعی شده بود که ایران و روسیه بر سر مذاکرات برجام و تحریمهای روسیه به توافقی محرمانه رسیدهاند، اما مقامات ایران این خبر را تکذیب کردهاند.
جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا، نیز در منطقه است و به چند کشور عربی حاشیه خلیج فارس سفر کرده است. او روز شنبه، ۲۶ مارس، طی سخنانی در «مجمع دوحه» که در پایتخت قطر برگزار میشود، گفت توافق «بسیار نزدیک» است. آقای بورل گفت: «اکنون ما بسیار نزدیک به توافق هستیم و من امیدوارم که ممکن باشد.»
انریکه مورا، معاون بورل، نیز روز شنبه به تهران سفر کرده است تا با ، علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایرانی، و سایر مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار کند. آقای مورا روز جمعه در توییتر ضمن اعلام سفر خود، نوشته بود: «در تلاش برای پر کردن شکافهای باقیمانده در مذاکرات وین در مورد برجام هستیم. ما باید این مذاکره را به خاتمه برسانیم. پای موضوعات مهمی در میان است.»
به گزارش روزنامه «وال استریت ژورنال»، به نقل از منابع مطلع، قرار است آقای مورا پس از ایران عازم آمریکا شود و روز دوشنبه در واشنگتن خواهد بود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، نیز روز جمعه به خبرنگاران گفته بود که آمریکا «هنوز به دنبال نتیجه دیپلماتیکی است که برنامه هستهای ایران را عقب براند»، اما در عین حال آماده است تا اگر دیپلماسی موفق نشد، در همکاری با متحدین آمریکا فشار را بر ایران افزایش دهد.
یک منبع مطلع اما به خبرگزاری فارس، رسانه نزدیک به سپاه، گفت که «به دلیل عدم اتخاذ تصمیم سیاسی لازم از سوی واشنگتن، هنوز در نقطه توافق قرار نداریم.»
امیرعبداللهیان نیز گفته بود که ایران با اروپاییها، چین، و روسیه به توافق رسیده است و تنها توافق با آمریکا است که باقی مانده است. او گفت: «مانع اصلی مذاکرات این است که طرف آمریکایی زیادهخواهیهایی را مطرح میکند و حتی برخی از زیادهخواهیهای آنها را به بورل مطرح کردم و به ایشان گفتم که ما هم میتوانیم موضوعاتی را مطرح کنیم.» او اما همچنین گفته بود که تنها «مسایلی اندک» باقی ماندهاند. او ضمنا مدعی شده بود که در پیامهایی که ایران از طرف آمریکا دریافت میکند، «تعارض و تفاوت» وجود دارد و ایران خواستار «تعهد محکم» است.
ایران حاضر به مذاکره مستقیم با آمریکا نیست و با میانجیگری اتحادیه اروپا، اسنادی غیررسمی و بدون سربرگ بین دو کشور رد و بدل میشوند.